Fundusze ETF rewolucjonizują krajobraz inwestycyjny na całym świecie. Ten trend powoli zaczyna się także w Polsce. Aby przyjrzeć mu się bliżej powstało badanie „ETF w portfelu”. Zostało ono zrealizowane przez stockbroker.pl pod nadzorem merytorycznym prof. UW, dr hab. Katarzyny Sekścińskiej. Dostarcza ono kompleksowych danych na temat postaw i zachowań polskich inwestorów wobec ETF-ów. Zachęcamy do pobrania prezentacji, która przedstawia pełne wyniki badania. Natomiast niniejszy artykuł pokazuje główne spostrzeżenia, zagłębiając się w demografię inwestorów, ich wiedzę, motywacje i sposoby inwestowania.
Prezentacja z wynikami badania
Szczegółowe wyniki badania „ETF w portfelu” zostały zebranie w prezentacji, która ma formę pliku PDF. Gorąco zachęcamy do jego pobrania.
ETF w portfelu 2025 – pobierz prezentację (PDF)
Organizator i Partnerzy
Organizatorem badania „ETF w portfelu 2025” jest Artur Wiśniewski, autor bloga stockbroker.pl. Zostało ono zrealizowane pod nadzorem merytorycznym dr hab. Katarzyny Sekścińskiej, prof. UW.
Partnerami Strategicznymi badania są DM BOŚ, Saxo Bank i XTB. Do jego powstania przyczyniło się też liczne grono Partnerów Wspierających. Serdecznie dziękujemy!
Metodologia
Badanie „ETF w portfelu” 2025 miało na celu zrozumienie postaw i zachowań polskich inwestorów w odniesieniu do funduszy ETF. W badaniu wzięli udział dorośli mieszkańcy Polski, którzy inwestują swoje oszczędności. Dane zbierano za pomocą techniki CAWI (Computer-Assisted Web Interviewing) na w okresie od 1 września 2024 roku do 31 stycznia 2025 roku. Ankiety były zbierane wśród osób oddających głosy w konkursie Pasywny Rewolucjonista 2024 oraz wśród społeczności organizatora i partnerów badania (ankieta była udostępniana w social media, stronie internetowej lub newsletterze).
W badaniu wzięło udział 3198 osób. Wszyscy ankietowani w jakiś sposób inwestują swoje oszczędności. Grupę badaną podzielono na dwie podgrupy: osoby inwestujące w ETF (N = 2538) oraz osoby inwestujące w inne aktywa (N = 660).
Demografia inwestorów ETF w Polsce
Jak wygląda profil demograficzny osób inwestujących w ETF?
- Płeć: Inwestujący w ETF to w większości mężczyźni (79%),
- Wiek: Najliczniejszą grupę wiekową stanowią osoby w przedziale 35-44 lata (41%), przeciętny posiadacz ETF ma ok. 40 lat.
- Wykształcenie: Przeważają osoby z wyższym wykształceniem (84%). Chociaż zdecydowana większość osób nie ma wykształcenia ekonomicznego (78%).
- Miejsce zamieszkania: Najwięcej inwestorów pochodzi z miast powyżej 500 tys. mieszkańców (44%) oraz z województwa mazowieckiego (29%), co odzwierciedla koncentrację kapitału i dostępu do informacji w dużych ośrodkach miejskich.
- Sytuacja zawodowa: Większość inwestorów ma stałą pracę (72%) lub prowadzi własną działalność gospodarczą (28%), co pokazuje, że ETF-y są popularne wśród osób posiadających stabilne źródło dochodu.
Profil osób nieinwestujących w ETF jest dość podobny. Są oni nieznacznie młodsi i jest wśród nich nieco więcej kobiet.
Inwestowanie
ETF najczęściej jest niejedynym instrumentem w portfelu. Osoby inwestujące w ETF deklarują, że sięgają także po:
- detaliczne obligacje skarbowe (70%),
- akcje notowane na GPW (44%),
- akcje notowane na rynkach zagranicznych (33%),
- metale szlachetne (33%),
- kryptowaluty (25%),
- nieruchomości (25%)
Dla porównania, osoby nieinwestujące w ETF korzystają przede wszystkim z:
- detalicznych obligacji skarbowych (40%),
- akcji notowanych na GPW (37%)
- nieruchomości (29%).
Inwestujący w ETF przeznaczają nowe środki na inwestycji najczęściej raz w miesiącu (57%), ewentualnie co kwartał (22%). U inwestujących w inne aktywa wygląda to podobnie, chociaż zakupów dokonują oni przeciętnie nieco rzadziej.
Wiedza o ETF i źródła informacji
Inwestujący w ETF najczęściej oceniają swoją wiedzę jako umiarkowaną (51%). Przeważnie aktywnie poszukują wiedzy o inwestowaniu w te fundusze (62%). Dla porównania, inwestujący w inne aktywa najczęściej oceniają, że ich wiedza jest podstawowa (45%), a na co dzień nie szukają informacji o ETF, lecz pogłębiają wiedzę dopiero wtedy, gdy coś ich zaciekawi.
Główne źródła informacji na temat ETF-ów to blogi finansowe i giełdowe oraz YouTube. Inwestujący w ETF sięgają też bardzo często po wyszukiwarki ETF. Dużą popularnością cieszą się również strony internetowe i materiały instytucji finansowych. Wyniki te wskazują na rosnące znaczenie internetowych źródeł informacji w procesie edukacji inwestorów.
Postrzeganie ETF
Zdecydowana większość inwestujących w ETF uważa, że warto w nie inwestować (77% – zdecydowanie tak, 20% – raczej tak). ETF-y są postrzegane jako:
- Dobre narzędzie do dywersyfikacji portfela inwestycyjnego (86%)
- Instrumenty wymagające niewielkiej sumy środków, aby zacząć w nie inwestować (86%)
- Tanie z punku widzenia kosztów transakcyjnych i opłat związanych z inwestowaniem (78%)
- Proste (70%) i łatwe w obsłudze (72%)
- Produkty o jasnych i przejrzystych zasadach działania (56%)
Inwestujący w ETF uważają, że fundusze ETF są zyskowne (86%), bezpieczne (79%) i dobre na długi termin (84%). W porównaniu z inwestowaniem aktywnym, inwestowanie pasywne w ETF-y jest uważane za łatwiejsze (97%), bezpieczniejsze (91%) i tańsze (83%). Co ciekawe, inwestujący w inne aktywa mają podobne przekonania na powyższe kwestie, chociaż wyrażają je mniej zdecydowanie.
Dla osób inwestujących w ETF największymi bolączkami są rozliczenie podatkowe (24%) i wybór odpowiedniego funduszu (22%). Dla inwestujących w inne aktywa największą trudnością jest przede wszystkim brak wystarczającej wiedzy o ETF-ach.
„Bez żadnego zaskoczenia można zauważyć, że osoby, które już inwestują w ETF-y dobrze rozumieją te instrumenty. Widać jasno cele jakie stawiają przed sobą inwestorzy, a więc dywersyfikacja portfela, niski próg wejścia oraz niskie koszty inwestowania. Wyniki tego badania pokrywają się z wynikami Ogólnopolskiego Badania Inwestorów. Przykładowo, według OBI aż 67% inwestorów, którzy mają w portfelach ETF-y inwestuje na długi termin (horyzont ponad 5 lat). Co tu dużo mówić, jest dokładnie tak jak powinno być, ETF-ami się nie spekuluje, w ETF-y się inwestuje. Edukacja działa!” – komentuje Michał Masłowski, wiceprezes Stowarzyszenia Inwestorów Indywidualnych.
Motywacje do inwestowania w ETF
Większość inwestujących w ETF (59%) miała doświadczenie na rynku finansowym przed rozpoczęciem inwestowania w ETF-y. Przed nimi inwestowali najczęściej w akcje notowane na GPW (61%), jednostki funduszy inwestycyjnych (52%) i detaliczne obligacje skarbowe (48%). Jednocześnie warto zauważyć, że dla aż 41% inwestujących ETF to pierwszy instrument, po który sięgnęli.
Inwestujący w ETF w Polsce kierują się różnymi motywacjami, ale najważniejsze z nich to:
- Niskie koszty (83%): ETF-y najczęściej mają niskie koszty zarządzania, koszty transakcyjne również mogą być bardzo niskie
- Dywersyfikacja portfela (78%): ETF-y umożliwiają łatwe rozproszenie ryzyka inwestycyjnego poprzez dostęp do szerokiego spektrum aktywów w ramach jednego instrumentu.
- Prostota instrumentu (71%): ETF-y są postrzegane jako proste w zrozumieniu i obsłudze, co czyni je atrakcyjnymi dla inwestorów o różnym poziomie doświadczenia.
„Inwestowanie pasywne w ETF stało się obecnie jednym z kluczowych trendów kształtujących nasz rynek kapitałowy. Jestem głęboko przekonany, że stanowi to wielką szansą na powszechne zaangażowanie Polaków na rynku kapitałowym. Z jednej strony doświadczeni inwestorzy zdążyli się już przekonać przynajmniej do częściowego zaangażowania w ETF-y. Z drugiej zaś na rynku pojawiają się coraz liczniej zupełnie nowe osoby, które nie myślą o sobie w kategorii „inwestor giełdowy”, ale traktują ETFy jako jedną z oczywistych form zarządzania oszczędnościami” – wskazuje Sebastian Zadora, Dyrektor Wydziału Sprzedaży Instrumentów Finansowych w DM BOŚ.
Cele i sposoby inwestowania w ETF
43% ankietowanych inwestuje w ETF pasywnie, czyli zgodnie z filozofią inwestycyjną Johna Bogle-a. Jednak jeszcze więcej osób (51%) łączy inwestowanie pasywne z aktywnym (51%), co sugeruje, że ETF-y są wykorzystywane zarówno jako podstawa portfela, jak również narzędzie mające na celu osiągnięcie ponadprzeciętnych stóp zwrotu. Inwestycyjny staż dla 94% osób wynosi co najwyżej 5 lat, co w zasadzie odzwierciedla krótką historię ETF na polskim rynku.
„Badanie wskazuje na bardzo pozytywne trendy wśród polskich inwestorów. Większość badanych inwestuje w fundusze ETF, a także zdaje sobie sprawę z ryzyk związanych z aktywnym inwestowaniem. Co więcej, fundusze najczęściej wykorzystywane są do dywersyfikacji portfela, co w połączeniu z chęcią inwestorów do łączenia inwestowania pasywnego i aktywnego stanowi bardzo pozytywny sygnał” – mówi Tymoteusz Turski, analityk rynku akcji w XTB.
Inwestycje w ETF-y są najczęściej traktowane jako inwestycje długoterminowe, mające na celu przede wszystkim:
- Emeryturę (80%)
- Dywersyfikację (69%)
- Ochronę przed inflacją (63%)
Co ciekawe, w odniesieniu do większości celów inwestycyjnych, przyjmowany horyzont wynosi przeciętnie aż 20 lat. Krócej oszczędza się „na czarną godzinę” (przeciętnie 12 lat) lub na zakup nieruchomości (przeciętnie 10 lat).
Przy tak określonych celach nie dziwi fakt, że aż 70% osób inwestuje przez rachunki IKE lub IKZE. Na drugim miejscu inwestorzy sięgają po rachunek „zwykły” u polskiego brokera (45%), a dopiero w trzeciej kolejności po rachunek w instytucji zagranicznej (27%).
„Rezultat badania jest zgodny z tendencjami, które obserwujemy wśród naszych klientów z Polski. Widać, że zaczęliśmy traktować inwestowanie jako metodę zachowania wartości kapitału oraz zabezpieczenia przyszłości na emeryturze. Lekko zaskoczył mnie fakt, że pomimo inwestowania głównie w ETF-y zagraniczne, znacząco częściej wybieramy „zwykły” rachunek w polskim domu maklerskim, a nie zagranicznym, pomimo, że druga opcja jest zazwyczaj tańsza oraz umożliwia geograficzną dywersyfikację kapitału” – zauważa Marcin Ciechoński, Dyrektor Marketingu CEE w Saxo Banku.
Portfel ETF
Dla połowy inwestujących wartość portfela ETF aktualnie wynosi co najwyżej 50 000 zł. Dla prawie połowy osób wartość portfela ETF jest mniejsza niż roczne zarobki lub co najwyżej jest do nich zbliżona. W ostatnich 12 miesiącach aż 94% inwestujących dokonało zakupu funduszu ETF. Połowa osób przeznaczyła na ten cel przeciętnie kwotę 20 000 zł, czyli prawie 1 700 zł miesięcznie. W tym samym okresie jedynie co piąta osoba dokonała sprzedaży ETF, a przeciętna kwota transakcji (7 200 zł) była sporo niższa niż kupna. To potwierdza dość pasywny charakter realizowanych strategii.
Połowa inwestorów ma w portfelu co najwyżej 3 fundusze ETF. Za ich pomocą najczęściej inwestują w akcje (96%), obligacje (42%) i surowce (20%). Akcje stanowią najczęściej od 70 do 100% portfela ETF (51%). To pokazuje, że ETF-y służą do inwestycji o wysokiej oczekiwanej stopie zwrotu, ale też dużej zmienności.
„Badania potwierdzają popularność ETF-ów, zwłaszcza w inwestowaniu w akcje. Cieszy mnie to, gdyż są one świetnym instrumentem, i spoglądam z optymizmem w przyszłość. Warto być jednak ostrożnym, gdyż 12-miesięczny okres może być zbyt krótki do wyciągania daleko idących wniosków, zwłaszcza że w tym czasie panowała dobra atmosfera na rynku. Dla wielu inwestorów dopiero okres dekoniunktury giełdowej będzie testem, czy potrafią trwać przy obranej przez siebie strategii” – mówi Jacek Lempart, twórca atlasETF.pl.
Podsumowanie
ETF-y przyciągają najczęściej osoby płci męskiej, w średnim wieku, posiadające wyższe wykształcenie, mieszkające w dużych miastach, które są aktywne zawodowo. Swoją wiedzę o ETF-ach najczęściej oceniają one jako umiarkowaną (51%). Dążą do jej zwiększania, aktywnie poszukując informacji o nich (62%). Wiedzę czerpią przede wszystkim z blogów finansowych (84%), YouTube (68%) i wyszukiwarek ETF (61%). Uważają ETF-y przede wszystkim za dobre narzędzia do dywersyfikacji (86%). Postrzegają je jako zyskowne (86%), tanie (78%), proste (70%) i wymagające niewielkiego kapitału na start (86%). Jako problematyczne postrzegają rozliczanie podatków (24%) i wybór odpowiedniego ETF (22%).
ETF najczęściej jest niejedynym instrumentem w portfelu. Inwestujący w nie często sięgają także po detaliczne obligacje skarbowe (70%), akcje notowane na GPW (44%) lub rynkach zagranicznych (33%), metale szlachetne (27%), kryptowaluty (25%) czy nieruchomości (23%). To potwierdza, że sięga się po nie przede wszystkim w celu dywersyfikacji. Środki na inwestycje są przeznaczane najczęściej raz w miesiącu (57%) lub ewentualnie raz na kwartał (22%).
Dla porównania, osoby nieinwestujące w ETF mają podobny profil demograficzny. Najczęściej inwestują w detaliczne obligacje skarbowe (40%), akcje notowane na GPW (37%) i nieruchomości (29%). Deklarują jedynie podstawową wiedzę o ETF, ale też aktywnie jej nie poszukują. Chociaż czerpią ją z podobnych źródeł. Mają do ETF-ów pozytywny stosunek i postrzegają je w podobny sposób – jako tanie narzędzia służące dywersyfikacji. Uważają, że ogólnie warto w nie inwestować, lecz jako główną barierę podają swoją niewystarczającą wiedzę o nich (37%). Trudność stanowią dla nich także wybór odpowiedniego ETF (34%) i rozliczenie podatkowe (23%).
Dla aż 39% osób inwestujących w ETF, jest on pierwszym instrumentem, po który sięgnęli. Natomiast wiele osób (61%), zanim przekonało się do ETF, inwestowało w inne instrumenty: akcje na GPW (61%), jednostki funduszy inwestycyjnych (52%) czy detaliczne obligacje skarbowe (48%). Zdarzało się, że powodem dodawania ich do portfela były złe doświadczenia z innymi inwestycjami, ale był on jednym z najrzadszych (38%). Jednak na ETF-y najczęściej decydujemy się w celu dywersyfikacji oraz ze względu na niskie koszty i prostotę.
Aż 43% osób w ETF inwestuje pasywnie, czyli według filozofii inwestycyjnej, do której zostały one pierwotnie powołane. Jednak jeszcze więcej (51%) łączy inwestowanie pasywne z aktywnym, co pokazuje jak zmieniło się wykorzystanie ETF na przestrzeni lat. Staż inwestowania w ETF najczęściej obejmuje okres do 5 lat (93%), co odzwierciedla krótką historię ETF na rynku polskim. Najczęściej inwestujemy na emeryturę (80%), w celu dywersyfikacji (69%) i aby ochronić się przed inflacją (63%). Deklarowany horyzont czasowy dla tych i innych celów jest przeciętnie bardzo długi i wynosi 20 lat. To też tłumaczy dlaczego, inwestując w ETF, najczęściej decydujemy się na konta IKE i IKZE (70%), a dopiero w dalszej kolejności na rachunek standardowo opodatkowany – u brokera polskiego (45%) lub zagranicznego (27%).
Wartość portfela ETF przeciętne wynosi 50 000 zł i najczęściej jest niższa (29%) lub zbliżona (14%) do wartości rocznych dochodów netto inwestora. Łączna kwota przeznaczona na zakup ETF w ostatnich 12 miesiącach wynosi przeciętnie 20 000 zł (czyli ok. 1 700 zł miesięcznie). Liczba ETF w portfelu najczęściej ogranicza się do 3 pozycji. Najczęściej są to fundusze akcyjne (96%), obligacyjne (42%) i surowcowe (20%). Akcje najczęściej stanowią większość portfela ETF, co wskazuje na wysoką oczekiwaną stopę zwrotu oraz tolerancję wysokiej zmienności (przynajmniej teoretycznie).
Artykuł „ETF w portfelu” 2025 – wyniki badania pochodzi z serwisu Stockbroker.pl.